همه یا برخی از منابع فهرستشده در این مقاله، ممکن است معتبر نباشند. لطفاً با پیدا کردن منابع معتبرتر، یا با بررسی معیارهای اعتبار برای منابع موجود، این مقاله را بهبود بخشید. منابع نامعتبر ممکن است به چالش کشیده شوند و حذف گردند. (آوریل ۲۰۱۵) |
فرضیه یا انگاره (به یونانی: ὑπόθεσις)، (به انگلیسی: Hypothesis) یا یک توضیح برای یک رخداد است یا پیشنهادی برای اینکه چگونه چند رخداد با یک دیگر رابطه دارند. در تعریفی دیگر، فرضیه، به فرضی گفته میشود که به عنوان یک توضیح و تفسیر آزمایشی بکار میرود و پایهٔ تحقیقات بعدی را تشکیل میدهد. معمولاً تشکیل یک فرضیه، نخستین گام در حل مسئله یا مشکل است.
در روش پژوهش، فرضیه عبارت است از راه حل پیشنهادی پژوهشگر برای پاسخ به مسئله. به سخنی دیگر، ریشه یک فرضیه مناسب با انتخاب و بیان مسئله در هم آمیخته است. فرضیه ابزار نیرومندی است که پژوهشگر را قادر میسازد تا نظریه را به مشاهده و مشاهده را به نظریه ربط دهد. فرضیه یک قضیه شرطی یا فرضی است که تأیید یا رد آن باید بر اساس سازگاری مفاهیم آن و به استناد مدارک تجربی و دانش گذشته، آزمایش شود.
علی دلاور از زبان ون دالن (۱۹۷۳) میگوید فرضیه همانند نورافکن پرقدرتی است که راه را برای پژوهشگر روشن میکند.
فرضیه نباید به شیوهای صورتبندی شود که سزاوار ملاحظه و توجهات خاصی باشد، اما باید توجه داشت که امکان ندارد تصویر روشنی از مسئله، بدون داشتن یک یا چند فرضیه داشت؛ بنابراین، تنها موضوع مهم این است که فرضیه باید آگاهانه تشخیص داده شود و با مهارت صورتبندی شود تا از آن بتوان به عنوان محوری که پژوهش را هدایت میکند، استفاده کرد. فرضیه، قبل از جمعآوری اطلاعات، تدوین میشود.